ความสำคัญของเส้นทาง
แนวเส้นทางตั้งอยู่บนพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญ มีอาณาเขตติดต่อกับ สปป.ลาว สามารถเชื่อมโยงไปยังจีนตอนใต้ผ่านทางหลวงเอเชียเส้นทาง R3A แนวเส้นทางจะไปสิ้นสุดบริเวณใกล้กับด่านศุลกากรเชียงของ เพื่อเชื่อมโยงด่านการค้าชายแดนระหว่างประเทศไทยและ สปป.ลาว ที่สะพานมิตรภาพแห่งที่ 4 เชียงของ-ห้วยทราย เพื่อเชื่อมโยงเข้าสู่ตัวเมืองเชียงรายได้สะดวกรวดเร็วและมีระยะทางสั้น มีความคดเคี้ยวน้อยกว่าโครงข่ายถนนเดิมในปัจจุบัน

รูปแบบการพัฒนา
พัฒนาเป็นมอเตอร์เวย์ร่วมกับทางรถไฟสายใหม่ตลอดทั้งแนวโดยพัฒนามอเตอร์เวย์ไปตามแนวเขตทางของโครงการรถไฟทางคู่สายใหม่ ช่วงเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ

รายละเอียดแนวเส้นทาง
จุดเริ่มต้นโครงการ : อ.เวียงชัย จ.เชียงราย
จุดสิ้นสุดโครงการ : อ.เชียงของ จ.เชียงราย
ระยะทางรวมประมาณ 81 กิโลเมตร
แนวเส้นทางพาดผ่าน 1 จังหวัด 4 อำเภอ ได้แก่
    –   จ.เชียงราย : อ.เชียงของ อ.ดอย อ.เวียงเชียงรุ้ง และ อ.เวียงชัยหลวง

แนวเส้นทางโครงการ
แนวเส้นทางจุดเริ่มต้นต่อจากแนวเส้นทางของโครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง ช่วงเชียงใหม่-เชียงราย ที่บริเวณ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย แนวเส้นทางตัดผ่านถนนทางหลวงหมายเลข 1232 (เชียงราย-เวียงชัย) ผ่านพื้นที่ทางเกษตรไปทางทิศตะวันออก เข้าสู่อำเภอเวียงชัย เมื่อเข้าสู่พื้นที่วนอุทยานดอยพระบาท แนวเส้นทางมุ่งขึ้นไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ตัดสลับผ่านถนนทางหลวงหมายเลข 1173 (บ้านแม่บง-บ้านห้วยห้างป่าซาง) โดยแนวเส้นทางยังควบคู่ไปกับแนวเส้นทางของรถไฟทางคู่สายเด่นชัย-เชียงของ เข้าสู่พื้นที่ของอำเภอเชียงรุ้ง ทิศทางต่อเนื่องไปทางด้านทิศตะวันออกของชุมชนบ้านแม่เสียบ ผ่านชุมชนบ้านแม่บง มุ่งหน้าไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เข้าสู่อำเภอดอยหลวง ตัดผ่านแนวเขาสูง ขนานไปทางทิศเหนือของถนนทางหลวงหมายเลข 1098 (บ้านไก่-บ้านแม่บง) ตัดผ่านทางหลวงหมายเลข 1174 (ทล.1020-สันตันมื่น) ก่อนที่จะเบี่ยงแนวเส้นทางไปทางทิศตะวันออก ผ่านชุมชนบ้านเวียงทอง บ้านศรีวิลัย และบ้านหวาย มุ่งไปทางทิศเหนือขนานไปทางด้านทิศตะวันออกของถนนทางหลวงหมายเลข 1174 ก่อนที่จะตัดผ่านถนนทางหลวงหมายเลข 1174 (ทล.1020-สันตันมื่น) อีกครั้งควบคู่ไปตามแนวเส้นทางรถไฟทางคู่ สายเด่นชัย-เชียงของ ก่อนที่จะมุ่งขึ้นไปทางทิศเหนือตัดผ่านถนนทางหลวงหมายเลข 1174 (ทล.1020-สันตันมื่น) และมุ่งไปทางทิศตะวันออกเชื่อมต่อบริเวณจุดตัดถนนทางหลวงหมายเลข 1020 (เชียงของ-บ้านศรีดอนชัย) และสิ้นสุดแนวเส้นทางของโครงการที่บริเวณ อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย ทางด้านทิศตะวันตกของด่านพรมแดนถาวร อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย

ที่พักริมทาง (Rest Area)
ตลอดแนวเส้นทางโครงการ มีที่พักริมทาง ทั้งหมด 3 แห่ง ได้แก่

• • สถานที่บริการทางหลวง (Service Area) 1 แห่ง : ตั้งอยู่บริเวณ อ.เชียงของ จ.เชียงราย
  • จุดพักรถ (Rest Stop) 2 แห่ง : ตั้งอยู่บริเวณ อ.เวียงเชียงรุ้ง และ อ.เชียงของ จ.เชียงราย

การวิเคราะห์ด้านสิ่งแวดล้อม

• • แนวเส้นทางมีลักษณะพื้นที่ที่ตัดผ่านมีความลาดชันสูงจนถึงความลาดชันต่ำ โดยผ่านพื้นที่ลุ่มน้ำชั้น 1B เป็นระยะทาง 0.47 กิโลเมตร พื้นที่ลุ่มน้ำชั้น 2 เป็นระยะทาง 2.40 กิโลเมตร และตัดผ่านป่าสงวนแห่งชาติ 5 แห่ง ได้แก่ ป่าห้วยสักและป่าแม่กกฝั่งขวา, ป่าดอยหลวง ป่าน้ำยาว และป่าน้ำซ้อ ป่าสบกกฝั่งขวา ป่าดอยหลวง ป่าน้ำยาว และป่าน้ำซ้อ และป่าน้ำม้าและป่าน้ำช้าง รวมระยะทาง 29.61 กิโลเมตร
  • สำหรับพื้นที่อ่อนไหวต่อผลกระทบสิ่งแวดล้อมในระยะ 500 เมตรจากสองฟากแนวเส้นทางเลือกที่ 1 ประกอบด้วย สถานศึกษา 8 แห่ง ศาสนสถาน 10 แห่ง สถานพยาบาล 2 แห่ง และชุมชน 21 ชุมชน สำหรับโบราณสถาน ในระยะ 1 กิโลเมตรจากสองฟากแนวเส้นทาง พบ 1 แห่ง ได้แก่ วัดพระธาตุโพธิ์ชัย ที่ตำบลเวียงเหนือ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย
  • ลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินของพื้นที่ที่แนวเส้นทางตัดผ่าน ประกอบด้วย พื้นที่เกษตรกรรม 3,875.38 ไร่ พื้นที่ป่าไม้ 395.11 ไร่ พื้นที่ไม่ใช้ประโยชน์ 28.17 ไร่ พื้นที่ชุมชนและสิ่งปลูกสร้าง 496.83 ไร่ และพื้นที่แหล่งน้ำ 58.74 ไร่ โดยแนวเส้นทาง มีจุดตัดถนนสายหลัก 15 แห่ง ถนนชุมชน 48 แห่ง นอกจากนี้ ยังตัดผ่านแหล่งน้ำประเภทแม่น้ำลำคลอง 83 แห่ง

โดยสรุปแนวเส้นทางช่วงเชียงราย-เชียงของ พบว่า แนวเส้นทางตัดผ่านพื้นที่อนุรักษ์ด้านสิ่งแวดล้อมหลายแห่ง ทั้งพื้นที่ลุ่มน้ำชั้น 1B พื้นที่ลุ่มน้ำชั้น 2 และ ป่าสงวนแห่งชาติ พื้นที่ที่ตัดผ่านบางส่วนมีความลาดชันสูง และพบพื้นที่อ่อนไหวต่อผลกระทบสิ่งแวดล้อมทั้งสถานศึกษา ศาสนสถาน สถานพยาบาล และชุมชน รวมถึงแหล่งโบราณสถานอยู่ใกล้เคียงแนวเส้นทางหลายแห่ง จึงต้องให้ความสำคัญกับผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับทรัพยากรสิ่งแวดล้อมดังกล่าว รวมถึงกำหนดมาตรการด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อป้องกัน แก้ไข และลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นอย่างเหมาะสม